Perbezaan Bonus, Komisen, dan Elaun

Dalam dunia pekerjaan, istilah bonus, komisen, dan elaun sering disebut tetapi tidak semua benar-benar memahami perbezaan ketiga-tiganya. Kekeliruan ini boleh menimbulkan isu berkaitan gaji, pengiraan cukai, dan caruman wajib seperti KWSP dan SOCSO.

Secara ringkas, ketiga-tiganya adalah bentuk imbuhan tambahan selain gaji pokok. Namun, ia berbeza dari segi tujuan, cara pembayaran, kekerapan, dan implikasi undang-undang. Dengan memahami perbezaan bonus, komisen, dan elaun, pekerja boleh lebih jelas tentang hak mereka manakala majikan dapat menguruskan dasar syarikat dengan lebih telus.

Apa Itu Bonus?

Bonus ialah bayaran tambahan yang diberikan majikan kepada pekerja sebagai penghargaan atas prestasi atau pencapaian tertentu. Bonus boleh datang dalam pelbagai bentuk, antaranya:

• Bonus prestasi: diberikan apabila pekerja mencapai sasaran kerja.
• Bonus tahunan: lazimnya dibayar pada hujung tahun.
• Bonus khas: contohnya sempena perayaan atau penghargaan tertentu.

Di Malaysia, bonus pekerja tidak diwajibkan oleh undang-undang. Pemberiannya bergantung sepenuhnya pada budi bicara majikan serta prestasi kewangan syarikat.

Dari aspek percukaian, bonus dikira sebagai sebahagian daripada pendapatan bercukai dan tertakluk kepada PCB. Oleh itu, pekerja perlu tahu cara kira bonus pekerja yang sebenar untuk elak kekeliruan. 

Dari segi caruman pula, ada bonus yang dimasukkan dalam caruman KWSP dan SOCSO, bergantung kepada struktur gaji syarikat.

Apa Itu Komisen?

Komisen ialah bayaran yang diberikan berdasarkan pencapaian kerja tertentu, khususnya berkaitan jualan atau sasaran prestasi. Ia ditetapkan melalui kontrak, misalnya kadar peratusan daripada jumlah jualan yang berjaya dibuat.

Industri yang sering menggunakan sistem komisen jualan termasuk:

• Jualan runcit dan pemasaran
• Ejen hartanah
• Insurans dan kewangan

Komisen dianggap sebahagian daripada gaji kasar, justeru ia wajib dikenakan caruman KWSP dan SOCSO. Tidak seperti bonus yang bergantung kepada budi bicara majikan, komisen adalah hak pekerja selagi syarat kontrak dipenuhi.

Apa Itu Elaun?

Elaun ialah imbuhan tambahan yang diberikan untuk menampung kos atau keperluan tertentu sepanjang pekerja melaksanakan tugas. Ia berbeza dengan bonus dan komisen kerana elaun lebih berbentuk keperluan kerja.

Jenis-jenis elaun kerja di Malaysia termasuk:

• Elaun tetap: dibayar konsisten setiap bulan, seperti elaun makan atau elaun perumahan.
• Elaun tidak tetap: bergantung pada keadaan, seperti elaun perjalanan, minyak, atau telefon.

Elaun biasanya dinyatakan dengan jelas dalam kontrak kerja dan boleh berbentuk tetap atau sekali bayar (one-off). Ada elaun yang dikenakan caruman KWSP, ada juga yang dikecualikan bergantung kepada jenis elaun serta peraturan LHDN tentang cukai elaun pekerja.

Perbezaan Utama Antara Bonus, Komisen, dan Elaun

Berikut ialah jadual ringkas yang merumuskan perbezaan bonus komisen elaun berdasarkan aspek utama dalam struktur gaji di Malaysia:

Aspek	Bonus	Komisen	Elaun
Bentuk Bayaran	Wang tunai (sekali bayar atau berkala)	Peratus daripada jualan atau nilai sasaran	Tetap atau tidak tetap
Kekerapan	Tidak tetap	Mengikut pencapaian jualan/sasaran	Tetap bulanan atau sekali bayar
Undang-Undang	Tidak wajib, bergantung pada majikan	Wajib jika dinyatakan dalam kontrak kerja	Hak pekerja jika termaktub dalam kontrak
caruman	Dikira sebagai pendapatan, tertakluk kepada caruman	Sebahagian gaji kasar, wajib caruman	Ada elaun dikenakan caruman, ada yang dikecualikan
Contoh	Bonus tahunan seperti 1 bulan gaji	Komisen jualan kereta 2% setiap unit	Elaun minyak RM200 sebulan

Baca juga: Imbuhan-Imbuhan Kerja HR dan Majikan Wajib Tahu

Secara keseluruhan, bonus, komisen, dan elaun merupakan tiga bentuk imbuhan tambahan yang mempunyai fungsi berbeza. Dengan memahami perbezaan bonus, komisen, dan elaun, pekerja boleh mengetahui hak sebenar mereka manakala majikan pula dapat mengelakkan salah faham serta menguruskan dasar syarikat secara lebih telus.

Pekerja digalakkan menyemak semula kontrak kerja mereka untuk mengenal pasti imbuhan tambahan yang layak diterima. Majikan pula perlu memastikan dasar pemberian bonus, komisen, dan elaun jelas, selaras dengan struktur gaji di Malaysia, serta mematuhi caruman KWSP, SOCSO, dan cukai yang ditetapkan.

Pengurusan Pekerja Boleh Jadi Mencabar Tanpa MySyarikat!

Sebagai majikan, menguruskan pelbagai jenis pekerja boleh menjadi tugas yang rumit. Tanpa sistem yang teratur, risiko salah pengiraan, rekod bercelaru, atau ketidakpatuhan terhadap polisi adalah tinggi.

Perkenalkan MySyarikat, sistem HRMS (Human Resource Management System) automasi yang membantu majikan:

• Mengautomasikan tugasan: Semua tugasan direkodkan secara digital untuk memudahkan semakan.
• Menguruskan pengurusan secara online: Sebarang tugasan kini boleh diakses dengan satu klik.
• Memastikan pematuhan: Sistem direka untuk mematuhi undang-undang kerja di Malaysia.

Tidak kira sama ada anda majikan SME atau syarikat besar, MySyarikat adalah penyelesaian lengkap untuk pengurusan sumber manusia anda!

Mari BOOK DEMO untuk dapatkan sistem MySyarikat sekarang!