Istilah ‘job scope’ (skop kerja) merujuk kepada skop kerja atau tanggungjawab rasmi yang telah dipersetujui antara majikan dan pekerja. Ia biasanya ditentukan melalui surat tawaran kerja, kontrak pekerjaan, atau dokumen rasmi syarikat.
Namun, tidak semua pekerja jelas tentang sempadan skop kerja ini. Ramai yang masih keliru antara fleksibiliti kerja dan eksploitasi, apabila majikan meminta tugasan tambahan di luar skop.
Persoalannya, adakah anda perlu menurut sahaja atau anda berhak menolak?
Artikel ini akan membincangkan secara terperinci bagaimana mengenal pasti skop kerja, menilai tugasan luar skop, serta strategi menolak tugasan kerja dengan berhemah serta penuh profesional.
Fahami Skop Kerja Anda
Langkah pertama ialah memahami dengan jelas apakah yang termasuk dalam skop kerja anda. Skop kerja ini biasanya dihuraikan dalam:
- Surat tawaran kerja: mengandungi tanggungjawab asas anda.
- Kontrak pekerjaan: dokumen rasmi yang mempunyai kuasa undang-undang.
- SOP syarikat atau manual kerja: rujukan dalaman yang menerangkan had tanggungjawab.
Kepentingan memahami skop kerja tidak boleh dipandang ringan. Apabila anda tahu apa yang termaktub dalam dokumen rasmi, anda mempunyai asas kukuh untuk menolak tugasan luar skop.
Contohnya, seorang eksekutif pemasaran yang diminta mengurus akaun syarikat, jelas perkara itu tidak termasuk dalam bidang kerjanya.
Penting: Memahami job scope dapat melindungi diri daripada bebanan kerja yang tidak adil.
Kenal Pasti Situasi
Tidak semua tugasan luar skop wajar ditolak. Ada kalanya tugasan tambahan boleh menjadi peluang untuk membina kemahiran baharu atau menambah pengalaman.
Secara umum, tugasan boleh dibezakan seperti berikut:
- Wajar diterima:
- Tugasan sementara, munasabah, atau tidak membebankan kerja utama.
- Contohnya, membantu pasukan lain selama beberapa hari semasa rakan sekerja bercuti.
- Wajar ditolak:
- Tugasan yang melanggar undang-undang, membahayakan keselamatan, atau terlalu membebankan hingga menjejaskan prestasi kerja utama.
- Misalnya, seorang kerani diminta mengendalikan mesin berbahaya tanpa latihan.
Dengan menilai situasi, anda dapat membezakan antara fleksibiliti kerja yang wajar dengan tugasan yang jelas berbentuk eksploitasi.
Cara Berkomunikasi Dengan Majikan
Selepas menilai tugasan, langkah paling penting ialah cara menyampaikannya kepada majikan. Cara menolak tugasan kerja perlu dilakukan dengan profesional, tenang, dan berhemah supaya hubungan kerja tidak terjejas.
Beberapa panduan komunikasi yang boleh digunakan:
- Berikan alasan kukuh dengan mengaitkannya kepada beban kerja sedia ada atau kontrak.
- Gunakan bahasa sopan; elakkan terus berkata, ‘saya tidak mahu melakukannya’.
- Gunakan nada terbuka dan tenang bagi menunjukkan kesediaan untuk berbincang.
Contoh ayat sopan untuk menolak tugasan:
“Saya faham tugasan ini penting, tetapi berdasarkan kontrak kerja, bidang tugas saya ialah [nyatakan bidang]. Saya bimbang ia akan menjejaskan kerja utama saya.”
“Kontrak saya tidak merangkumi tugasan ini. Bolehkah kita berbincang semula mengenai pilihan lain?”
Pendekatan sebegini mengekalkan hubungan baik, sambil menunjukkan anda tetap komited terhadap kerja utama.
Rujuk Undang-Undang di Malaysia
Hak pekerja di Malaysia dilindungi melalui Akta Kerja 1955. Akta ini menggariskan peraturan jelas berkaitan beban kerja, waktu kerja, dan skop tanggungjawab.
Salah satu konsep penting ialah penamatan kerja secara konstruktif (constructive dismissal), iaitu keadaan di mana majikan meletakkan tugasan luar skop secara berlebihan sehingga pekerja terpaksa berhenti. Situasi ini boleh dibawa ke Mahkamah Perusahaan untuk menuntut keadilan.
Saluran rasmi yang tersedia:
- Aduan kepada Jabatan Tenaga Kerja (JTK).
- Nasihat daripada peguam buruh.
- Tindakan undang-undang di Mahkamah Perusahaan.
Baca juga: Cara Buat Aduan Terhadap Majikan di Malaysia
Kesimpulannya, pekerja mempunyai hak untuk menolak tugasan luar skop kerja jika ia membebankan, tidak wajar, atau menyalahi undang-undang. Namun, ia perlu dilakukan dengan bijak, berhemah, dan profesional.
Gunakan strategi seperti memberi alasan kukuh, menawarkan alternatif, dan menyimpan rekod tugasan tambahan. Jangan lupa bahawa undang-undang pekerjaan Malaysia, khususnya Akta Kerja 1955, sentiasa melindungi hak pekerja.
Jika anda ingin mengetahui lebih lanjut berkaitan Akta Kerja 1955, anda boleh menghadiri kursus berkaitan pembelajaran Akta Kerja 1955 di MySyarikat Academy. Menariknya, Menariknya, kursus ini adalah 100% ‘HRD Corp Claimable’ jadi anda boleh menuntut yuran kursus menggunakan dana levi HRD Corp (HRDF) yang terkumpul.
Pengurusan Pekerja Boleh Jadi Mencabar Tanpa MySyarikat!
Sebagai majikan, menguruskan pelbagai jenis pekerja boleh menjadi tugas yang rumit. Tanpa sistem yang teratur, risiko salah pengiraan, rekod bercelaru, atau ketidakpatuhan terhadap polisi adalah tinggi.
Perkenalkan MySyarikat, sistem HRMS (Human Resource Management System) automasi yang membantu majikan:
- Mengautomasikan tugasan: Semua tugasan direkodkan secara digital untuk memudahkan semakan.
- Menguruskan pengurusan secara online: Sebarang tugasan kini boleh diakses dengan satu klik.
- Memastikan pematuhan: Sistem direka untuk mematuhi undang-undang kerja di Malaysia.
Tidak kira sama ada anda majikan SME atau syarikat besar, MySyarikat adalah penyelesaian lengkap untuk pengurusan sumber manusia anda!
Mari BOOK DEMO untuk dapatkan sistem MySyarikat sekarang!
